Gastroenteroloqa Nə Zaman Müraciət Etməliyəm?
Gastroenterologiya, həzm sistemi və həzmə köməkçi orqanların quruluşunu və fəaliyyətini araşdıran, həmçinin bu sistemdə meydana çıxan xəstəliklərin diaqnostika və müalicəsi ilə məşğul olan bir tibb sahəsidir.
Həzm sistemi orqanları; qida borusu, mədə, nazik bağırsaq, yoğun bağırsaq, anorektal bölgə, qaraciyər, öd yolları və mədəaltı vəzi (pankreas) daxildir.
Gastroenteroloq, bu orqanlarda yaranan xəstəliklərin diaqnostikası və müalicəsi ilə məşğul olur. Tez-tez rast gəlinən problemlərə aşağıdakılar daxildir: mədə yanğısı, xora (ülser), dispepsiya, çölyak xəstəliyi, qıcıqlanmış bağırsaq sindromu, iltihabi bağırsaq xəstəlikləri, funksional qəbizlik, babasil (hemoroid), ishal, yoğun bağırsaq xərçəngi, qaraciyər sirrozu, öd kisəsi və öd yollarında daşlar, mədəaltı vəzi iltihabı (pankreatit), pankreas xərçəngi və s.
Sindirim sistemi xəstəliklərində ən çox rastlanan əlamətlər hansılardır?
- Udma çətinliyi,
- Reflü (Mədə məzmununun yemək borusuna geri qayıtması),
- Mədə ağrısı,
- Qarın ağrısı,
- Şişkinlik,
- Geğirmə,
- Həddindən artıq qaz atma,
- Kabızlık,
- İshal,
- Nəcisdə qan,
- Qanlı nəcis,
- Sarılıq,
- Çay rəngində sidik,
- Açıq rəngli nəcis,
- Qarın şişkinliyi.
Xüsusilə iştahsızlıq, çəki itkisi, anemiya və s. əlamətlərin mövcudluğunda, mütləq gastroenteroloqa müraciət edilməlidir.
Diaqnoz və Müalicə Yöntemləri Nələrdir?
Gastroenteroloqlar, həzm sistemi xəstəliklərinin diaqnozu üçün xəstənin şikayətlərini və müayinə tapıntılarını nəzərə alaraq müxtəlif laboratoriya analizləri, görüntüləmə üsulları və endoskopik metodlardan istifadə edərək xəstəliklərə diaqnoz qoyurlar.
Diaqnoz üçün istifadə olunan metodlar isə bunlardır;
- Endoskopik olaraq biyopsi alınması və bunun patologik olaraq araşdırılması ilə diaqnoz qoyulması,
Poliplərin çıxarılması (polipektomiya), - Xəstəlikli mukozanın altındakı əzələ toxumasından endoskopik üsullarla ayrılaraq çıxarılması (endoskopik submukozal diseksiyon),
- Yemək borusu, mədənin çıxışı və bağırsaqlardakı daralmaların endoskopik üsullarla genişləndirilməsi (stent qoyulması),
- Endoskopik olaraq safra yolunun bağırsağa açıldığı yerdəki daralmanın kəsilərək genişləndirilməsi (papillatomiya) və safra yolundakı daşların çıxarılması (daş ekstraksiyası),
- Perkütan qaraciyər biyopsisi alınması,
- Pankreas kütlə və kisələrindən endoskopik ultrasəs (EUS) üsulu ilə nümunə alınması,
- Entereskop ilə ince bağırsaqların araşdırılması,
- Manometrik araşdırmalar.
