Ümumi cərrahiyyə bədəndə sistemli və regional problemlərin cərrahi müalicəsini, eləcə də ümumi prinsiplər, yaraların sağalması, metabolik və endokrinoloji reaksiyalar kimi mövzuları əhatə edən texniki bir ixtisasdır. Bu, əsasən qida borusu, mədə, nazik bağırsaq, yoğun bağırsaq, qaraciyər, mədəaltı vəzi, öd kisəsi və öd yolları daxil olmaqla qarın bölgəsinə yönəlmiş bir cərrahiyyə ixtisasıdır. Bundan əlavə, qalxanabənzər vəz, periferik damarlar, döş, yumşaq toxuma, yanıq, dəri və yırtıqlarla da məşğul olur.
Qalxanabənzər vəz, boyun bölgəsinin ön tərəfində yerləşən “adam alması” adlanan qığırdaq çıxıntısının altında olan kəpənək formalı bir endokrin vəzidir. Bədən üçün həyati əhəmiyyətə malik qalxanabənzər hormonları ifraz edir. Qalxanabənzər toxumada yaranan müxtəlif ölçülü və quruluşda olan anormal kütlələr və ya şişlər qalxanabənzər nodüllər adlanır. Qalxanabənzər nodüllər geniş yayılmış bir problemdir. Burada əsas məsələ xərçəng ola biləcək nodüllərin diaqnozu və müalicəsidir. Zob isə qalxanabənzər vəzin böyüməsinə verilən addır. Bu böyümə dərman müalicəsi ilə dayandırıla bilər, lakin həddindən artıq böyümə, həddindən artıq hormon ifrazı və ya ətraf orqanlara təzyiq göstərməsi səbəbindən cərrahi müalicə tələb edə bilər.
Döş xərçəngi qadınlarda ən çox rast gəlinən xərçəng növüdür. Həmçinin kişilərdə də rast gəlinir, lakin cəmiyyətdə demək olar ki, hər səkkiz qadından birinə döş xərçəngi diaqnozu qoyulur. Xüsusilə yaşlı qadınlarda risk daha da artır. Xərçəng hüceyrələrinin digər orqanlara yayılmasının qarşısını almaq üçün erkən diaqnoz kritik əhəmiyyətə malikdir. Döş nahiyəsində müşahidə edilən ağrısız sərt şişlər adətən ilk əlamətlərdir. Çox vaxt yağ bezləri və ya yaxşı xassəli döş kistləri ilə qarışdırılan döş xərçəngi, adətən daha sərt və yerləşdiyi yerdə daha sabit olur. Xəstələr adətən ilk mərhələlərdə heç bir ağrı hiss etmirlər, lakin xəstəlik irəlilədikcə ağrı müşayiət edən əlamət ola bilər. Döş giləsindən axıntı digər nəzərə alınması lazım olan bir əlamətdir. Bu axıntılar iki növə ayrılır. Bəzi xəstələrdə bu axıntılar qansız, bəzi xəstələrdə isə qanlı ola bilər. Qanlı axıntılar daha ciddi əlamət hesab olunur. Xüsusilə ana, xala kimi qohumlarında döş xərçəngi olan qadınlar 35 yaşından sonra həkim müayinələrini laqeyd etməməlidirlər. Müayinələr üçün illik rutin yoxlamalara əlavə olaraq, hər iki döş və qoltuq altı toxumalarının mamografiya və ultrasəs müayinəsi ilə yoxlanması vacibdir. Əlavə olaraq, hər bir qadın özünü yoxlama mövzusunda məlumatlı olmalı və yaranan dəyişikliklərdən xəbərdar olaraq vaxt itirmədən həkimə müraciət etməlidir. Yaxşı xassəli döş xəstəlikləri ilə döş xərçənginin bəzi əlamətləri və simptomları oxşardır. Buna görə də, diqqətli fərqləndirici diaqnostika vacibdir. Döş kistləri, fibroadenomalar, xüsusilə hamiləlik və süd vermə dövründə müşahidə olunan döş infeksiyaları və abseslər diqqətli diaqnoz və müalicə planlaması tələb edən yaxşı xassəli döş xəstəlikləridir.
