Geriatrik Beslenme Risk İndeksi (GBRİ) KOAH Olan Yaşlı Yetişkinler İçin Yeni Bir Prognostik Araç mı?
Bir Çalışmanın Analizi
Beslenme, özellikle yaşlı bireylerde sağlık sonuçlarını doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) gibi kronik rahatsızlıkları olan hastalarda beslenme durumunun, hastalığın seyrini ve mortalite riskini nasıl etkilediği uzun süredir tartışılmaktadır. Bu alandaki önemli araştırmalardan biri, “Geriatrik Beslenme Risk İndeksi ile 90 Günlük Ölüm Oranı Arasındaki İlişki: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Yaşlı Yetişkinlerde Retrospektif Kohort Çalışması” başlıklı çalışma olup, araştırmacılar tarafından detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
Bu yazıda, bir Beslenme Uzmanı olarak ilgili çalışmayı sizler için analiz ettim ve bulgularını klinik pratik açısından değerlendirerek sizlere sunuyorum.
GBRİ Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Çalışmada değerlendirilen Geriatrik Beslenme Risk İndeksi (GBRİ), yaşlı hastalarda beslenme durumunu ölçmek için kullanılan bir skorlama sistemidir. Hesaplamada boy, kilo ve albümin seviyesi gibi parametreler kullanılır. Formülü ise şu şekildedir:
GBRI = 1,489 × Albümin + 41,7 × (Ağırlık / (22 × Boy²))
Elde edilen skor, kişinin beslenme durumuna göre dört kategoriye ayrılır:
- GNRI > 98: Normal beslenme durumu
- GNRI = 92–98: Hafif yetersiz beslenme
- GNRI = 82–91: Orta düzeyde yetersiz beslenme
- GNRI < 81: Şiddetli yetersiz beslenme
Çalışmanın Yöntemi ve Bulguları
Bu çalışmada, 2008-2019 yılları arasında Beth Israel Deaconess Tıp Merkezi’nde yoğun bakım ünitesine (YBÜ) kabul edilen 65 yaş ve üzeri KOAH hastalarının verileri analiz edilmiştir. Toplam hasta grubu GBRİ skorlarına göre dört kategoriye ayrılmış ve 90 günlük mortalite oranları değerlendirilmiştir.
Sonuçlar, düşük GBRİ skorlarına sahip hastaların, normal beslenme durumunda olanlara kıyasla 90 gün içinde daha yüksek ölüm riski taşıdığını ortaya koymuştur. Çalışmada gözlemlenen L şeklindeki ilişki, GNRI değerinin belirli bir eşik seviyesinin altına düştüğünde mortalitenin anlamlı derecede arttığını göstermektedir.
Özellikle, GNRI < 81 olan hastaların, GNRI > 98 olanlara kıyasla 1,27 kat daha fazla ölüm riski taşıdığı bulunmuştur. Bu, GBRİ’nin KOAH’lı yaşlı hastalarda malnütrisyonu saptamak ve ölüm riskini öngörmek için değerli bir araç olabileceğini göstermektedir.
GBRİ’nin Klinik Önemi
- Basit ve Objektif Bir Ölçüm: Hesaplanması kolaydır ve birçok klinik parametreyle entegre edilebilir.
- Erken Müdahaleye Olanak Tanır: Riskli hastaların erken belirlenmesi, beslenme desteği ve diğer müdahalelerin zamanında uygulanmasını sağlayabilir.
- Yoğun Bakımda Kullanım Alanı: YBÜ’de KOAH hastaları gibi kritik hasta gruplarında uygulanabilir bir yöntem sunar.
Çalışmanın Güçlü ve Zayıf Yönleri
Çalışma, MIMIC-IV veri tabanından elde edilen geniş çaplı hasta verileriyle yürütülmüş olup, çok değişkenli analizler içermektedir. Bununla birlikte, retrospektif ve gözlemsel bir tasarım olması nedeniyle bazı sınırlamalara sahiptir. Özellikle, diyet örüntüleri ve bağırsak mikrobiyotası gibi faktörler çalışmaya dahil edilmemiştir.
Bu araştırma, GBRİ’nin KOAH’lı yaşlı yetişkinlerde mortaliteyi öngörmek için etkili bir araç olabileceğini göstermektedir. Düşük GNRI skoruna sahip bireylerin daha yakından takip edilmesi ve beslenme müdahaleleri ile desteklenmesi, sağlık sonuçlarını iyileştirebilir.
Beslenme risk değerlendirmesi, kritik hastalarda yaşam süresini ve kalitesini doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Bu nedenle, klinik pratiğe GBRİ gibi güvenilir ve kolay uygulanabilir araçların entegre edilmesi, hasta bakımında büyük bir fark yaratabilir.
Kaynak;
